του Γ.Κ
Πηγή:
http://diakladikimme.wordpress.com
Το άρθρο 99 του Πτωχευτικού Κώδικα προστατεύει με τη συνδιαλλαγή τις επιχειρήσεις και αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους ως… πιστωτές
Τον Ιούλιο του 2007 το υπουργείο Δικαιοσύνης παρουσίαζε το νέο πτωχευτικό κώδικα, ως αναγκαίο εκσυγχρονισμό ενός πτωχευτικού δικαίου, που μέτραγε τότε ήδη 160 χρόνια ζωής. Με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, σε μια θερινή διαδικασία και με πολύ λίγες φωνές που μιλούσαν για ακόμα ένα αντεργατικό νομοθέτημα, ψηφίστηκε ένας νόμος, ο οποίος επέφερε ανατροπές στα κεκτημένα των εργαζομένων και αποδείχτηκε «προνοητικός» για τη σημερινή κρισιακή συγκυρία, που οι επιχειρήσεις ψάχνουν εναγωνίως τρόπους να αποφύγουν τις υποχρεώσεις τους.
Η κεντρική ιδέα του νόμου διατυπωνόταν από τον τότε υπουργό Δικαιοσύνης, Αναστάση Παπαληγούρα, ως εξής: “Ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας αρθρώνει ένα απλουστευμένο, σύγχρονο, δίκαιο και λειτουργικό σύστημα ρυθμίσεων με βάση τη δεύτερη ευκαιρία. Θα προσφέρει σημαντικά οφέλη στην υγιή επιχειρηματική δράση, ιδίως των μικρομεσαίων μονάδων, και κατ’ επέκταση στην απασχόληση, την εθνική οικονομία, την κοινωνία”.Μια ματιά σε κάποιες από τις επιχειρήσεις που έκαναν χρήση αυτού του… λειτουργικού συστήματος μέχρι τώρα είναι αρκετή για να καταλάβουμε πώς αξιοποίησαν τη “δεύτερη ευκαιρία”.
Ενας νόμος-κερασάκι στην αντεργατική τούρτα
Ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας αναγγέλθηκε ως εισαγωγή στο δίκαιο της χώρας μας σύγχρονων αρχών από τα αντίστοιχα δίκαια χωρών, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία. Βασική καινοτομία η δεύτερη ευκαιρία, η “διαδικασία συνδιαλλαγής” με τους πιστωτές, το άρθρο 99 του νέου νόμου (ή, για την ακρίβεια, τα άρθρα 99-106). Ένας επιχειρηματίας που απειλείται με παύση πληρωμών εντάσσεται σε ένα καθεστώς προστασίας από κατασχέσεις και προσωπικές διώξεις και, στο διάστημα αυτό, έρχεται σε συμφωνία με τους πιστωτές του στη βάση ενός σχεδίου εκσυγχρονισμού της επιχείρησης, το οποίο μπορεί να κρατήσει έως δυο χρόνια. Πριν δούμε ποια είναι η πραγματικότητα, ας σταθούμε σε ορισμένα βασικά σημεία αντεργατικής χειροτέρευσης που επέφερε αυτός ο νόμος.Με το προηγούμενο νομικό καθεστώς, όλες οι απαιτήσεις των εργαζομένων που γεννήθηκαν την τελευταία διετία πριν από την πτώχευση, καθώς και οι απαιτήσεις από αποζημιώσεις λόγω καταγγελίας σύμβασης, ανεξαρτήτως του χρόνου κατά τον οποίο προέκυψαν, ικανοποιούνταν κατά προτεραιότητα. Με το νέο νόμο οι προνομιακές απαιτήσεις των εργαζομένων περιορίζονται κατά ένα τέταρτο, δηλαδή μόνο σε ένα εξάμηνο πριν από την πτώχευση.
Παράλληλα αποκλείονται στην προνομιακή κατάταξη οι τόκοι αυτών των απαιτήσεων και, τέλος, το ποσόν που μπορούν να απαιτήσουν οι εργαζόμενοι είναι το πολύ το μισό από το προς διανομή κεφάλαιο (ό,τι μείνει από την περιουσία της συνήθως ρημαγμένης επιχείρησης).Αντίστοιχα περικόπτονται και τα προνόμια των ασφαλιστικών ταμείων και του δημοσίου, πάντα προς όφελος των τραπεζών. Όπως εύστοχα σημείωνε τότε ο νομικός Κώστας Παπαδάκης, “είναι αυτονόητο ότι οι ρυθμίσεις αυτές ουσιαστικά εκμηδενίζουν κάθε προνόμιο εργατικών απαιτήσεων, εξαλείφοντας μία ακόμη εστία νομοθετικής κατοχύρωσης της παροχής εργασίας μέσα στην πλημμυρίδα των αντεργατικών μεταρρυθμίσεων. Και, βέβαια, υπηρετούν τα συμφέροντα των τραπεζών και λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, που, όπως είναι γνωστό από την καθημερινή συναλλακτική πείρα, έχουν πλημμυρίσει με προσημειώσεις κάθε ακίνητο του οποίου ο ιδιοκτήτης έχει προσφύγει στο δανεισμό τους”.Για το συμβολισμό της υπόθεσης, να σημειώσουμε ότι εισηγητής του νόμου –επικεφαλής στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή– ήταν ο… γνωστός από τη δίκη της 17 Νοέμβρη, τέως αρεοπαγίτης Μιχάλης Μαργαρίτης!
Το άρθρο 99 μανδύας προστασίας από τους εργαζόμενους
Ας δούμε τώρα ποια είναι και πώς εφαρμόζεται η περίφημη “δεύτερη ευκαιρία” στις επιχειρήσεις. Η επιχείρηση που φθάνει στα πρόθυρα παύσης πληρωμών έχει πλέον τη δυνατότητα να ζητά την υπαγωγή της στις διατάξεις του άρθρου 99 του Πτωχευτικού Κώδικα. Αυτό γίνεται με την υποβολή αίτησης στο πρωτοδικείο της έδρας της επιχείρησης, όπου αναφέρεται αναλυτικά η οικονομική κατάστασή της και τα μέτρα που προτείνει για την έξοδό της από την κρίση. Βασικό κριτήριο για να ενταχθεί στο καθεστώς προστασίας του άρθρου 99 ο κοινωνικός της ρόλος, δηλαδή το σύνολο των εργαζομένων που απασχολεί. Το δικαστήριο ορίζει δικάσιμο, παρέχει ακόμη τη δυνατότητα προσωρινής διαταγής μέχρι την τακτική δικάσιμο και, όταν συζητηθεί η υπόθεση, ορίζεται ένας πραγματογνώμονας-μεσολαβητής, ο οποίος εντός διμήνου πρέπει να υποβάλει ένα σχέδιο συνδιαλλαγής με τους πιστωτές, στο οποίο να συμφωνούν τουλάχιστον το 50% από αυτούς (με βάση τα ποσά που διεκδικούν).
Αν αυτό γίνει αποδεκτό από το δικαστήριο, τότε η επιχείρηση μπαίνει σε ένα καθεστώς διετούς προστασίας από διώξεις.
Αντίφαση πρώτη και σημαντικότερη: Ο νόμος ορίζει ως κριτήριο υπαγωγής στις προστατευτικές διατάξεις την προστασία των εργαζομένων, αλλά ερήμην των εργαζομένων. Δεν απαιτείται η παρουσία των εργαζομένων ούτε η σύμφωνη γνώμη τους, τουλάχιστον στην αρχική προσφυγή στη δικαιοσύνη, όπου η επιχείρηση ζητά την προσωρινή διαταγή, δηλαδή προστασία από τους πιστωτές της.Αντίφαση δεύτερη: Οι εργαζόμενοι και οι διεκδικήσεις τους αντιμετωπίζονται ως… πιστωτές! Μάλιστα, ακόμα και στο σημείο που ο νόμος μιλά για επιτροπή πιστωτών, αφήνει τη δυνατότητα να διορισθεί εκπρόσωπος των εργαζομένων σε αυτή, χωρίς και να το επιβάλει. Φανταστείτε τον εκπρόσωπο των εργαζομένων π.χ. μιας μεγάλης κατασκευαστικής εταιρίας σε μια επιτροπή πιστωτών, πλάι στον εκπρόσωπο των τραπεζών και τον εκπρόσωπο των μεγάλων βιομηχανιών- προμηθευτών της επιχείρησης…Οι συνειδητές αυτές αντιφάσεις του νόμου αποδεικνύονται οδυνηρά αντεργατικές, όταν φθάσουμε στην πρακτική των δικαστηρίων. Στην περίπτωση της Περιοδικός Τύπος Α.Ε. το δικαστήριο που συζήτησε την αρχική αίτηση, απέρριψε αίτημα των εργαζομένων να εξαιρεθούν οι αμοιβές τους από την προσωρινή διαταγή, με το επιχείρημα ότι ο νόμος δεν διαχωρίζει τους πιστωτές!
“Πτωχές” εταιρίες – Πλούσιοι μέτοχοι
Ο κατάλογος των εταιριών που πέρασαν από τις διαδικασίες του άρθρου 99 είναι μακρύς και ενδιαφέρων.
ΔΙΕΚΑΤ: Τελικά πτώχευσε αφήνοντας 300 εργαζόμενους να διεκδικούν μισθούς 7 μηνών, ενώ οι εταίροι, αφού αφαίμαξαν δεκάδες εκατομμύρια από δημόσια έργα, απολαμβάνουν τα προσωπικά τους περιουσιακά στοιχεία. Δύο χρόνια τώρα οι εργαζόμενοι δεν έχουν κατορθώσει να πληρωθούν τις διεκδικήσεις τους!
ΒΕΤΑΝΕΤ: Ακολούθησε τον ίδιο δρόμο. Παρά τις οφειλές εκατομμυρίων, οι μέτοχοι κάνουν έργα στο Αμάν, ενώ πριν πτωχεύσουν ολοκλήρωσαν πολυτελές ιδιόκτητο ξενοδοχείο στην Πάρο, το οποίο και λειτουργεί χωρίς πρόβλημα.
Αφοι Μεσοχωρίτη ΑΤΕ: Έγινε δεκτή η αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 στις 31/3/2009, αφού έχει αφήσει απλήρωτους εργαζόμενους και συνεργάτες επί μήνες. Η εταιρία επικαλείται οικονομική δυσπραγία, παρ’ ότι στις 20/12/2007 υπέγραψε σύμβαση έργων ύψους 24 εκατ. ευρώ με την Εγνατία Οδό και μόλις στις 30/9/2008 νέα σύμβαση πάλι με την Εγνατία, ύψους 1,19 εκατ. ευρώ!
Altec Telecom: Παρά την αρχική αίτηση υπαγωγής στο άρ. 99, τελικά δεν υποστήριξε το αίτημά της και στη συνέχεια πτώχευσε.
Teledome: Άλλη μια περίπτωση υποβολής αίτησης συνδιαλλαγής, η οποία κατέληξε σε πτώχευση τον Δεκέμβρη του 2008.
Lannet: Η εταιρία του Ομίλου Λαναρά, γνωρίζοντας καλά τα κόλπα του πτωχευτικού κώδικα, κέρδισε την υπαγωγή στη συνδιαλλαγή στις 9/1/2009, για να ανακοινώσει στις 3/6/2009 παύση πληρωμών.ΣΑΟΣ (του γνωστού Μανούση, που κατηγορούσε τον τέως υπουργό Αρ. Παυλίδη για χρηματισμό): Αφού απορρίφθηκε η αίτηση στο πρωτοδικείο Αθηνών, κατάφερε να υπαχθεί στο άρθρο 99 με απόφαση του πρωτοδικείου… Αλεξανδρούπολης, στο οποίο είχε στο μεταξύ προσφύγει!Ο κατάλογος μακρύς. Κατασκευαστικές, ξενοδοχεία, εμπορικές αλυσίδες. Εκατοντάδες είναι πλέον οι προσφυγές στο άρθρο 99, με ελάχιστες να έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία.Η πιο κραυγαλέα περίπτωση είναι αυτή των σούπερ μάρκετ Ατλάντικ. Από τον Ιούλιο του 2010 που ξεκίνησε την προσφυγή στο άρθρο 99 μέχρι σήμερα, έχει «ξεφορτωθεί» καμιά δεκαριά καταστήματα (μαζί με τους εργαζόμενους), έχει κλείσει άλλα τόσα και από 3.600 εργαζόμενους που είχε πριν λίγους μήνες, έφτασε να έχει κάπου 3.000. Κι αυτοί είναι απλήρωτοι τρεις μήνες.Ο νομοθέτης μπορεί να… καμαρώσει τα αποτελέσματα της προστασίας της εργασίας που παρέχει το νομοθέτημά του.
Και ο Τύπος στο… κόλπο
Η χρήση του νέου Πτωχευτικού Κώδικα στον Τύπο είναι ενδεικτική από τα τρία παραδείγματα που ακολουθούν:Στις αρχές Απριλίου 2009, η εταιρία Mototech (περιοδικά αυτοκινήτου και μοτοσικλέτας) αξιοποίησε την προστασία της προσωρινής διαταγής και προχώρησε στην ίδρυση νέου εταιρικού σχήματος (Fast Media), το οποίο και ανέλαβε να εκδίδει τα περιοδικά της απορροφώντας μόνο 50 από τους εργαζόμενους, μαζί με 10 στελέχη-μετόχους και αφήνοντας άλλους 25 εργαζόμενους στο δρόμο. Μια εταιρία που απασχολούσε ένα χρόνο πριν 150 ανθρώπους, με τη… δεύτερη ευκαιρία κράτησε μόνο το ένα τρίτο! Οι 25 εργαζόμενοι αντί για τους οφειλόμενους μισθούς και τις αποζημιώσεις τους πήραν στα χέρια επιταγές πελατών και ένα χρόνο μετά τρέχουν για να εισπράξουν.Η εταιρία Περιοδικός Τύπος ΑΕ, ξεκινώντας τη διαδικασία του 99 τον Ιούνιο του 2009, ακόμα βρίσκονται στο στάδιο του διορισμού μεσολαβητή. Εντωμεταξύ έχει σταματήσει εδώ και μήνες τις περισσότερες εκδόσεις της, έχει απολύσει το μισό και πλέον προσωπικό, κάπου 25 εργαζόμενοι βρίσκονται σε επίσχεση και άλλοι τόσοι εργάζονται πλέον σε θυγατρική. Τα χρέη (οφειλόμενοι μισθοί και αποζημιώσεις) ξεπερνούν τα δυο εκατομμύρια ευρώ. Ο εργοδότης προστατευμένος συνεχίζει ενάμιση χρόνο τώρα της διαδικασία ένταξης στο άρθρο 99, ενώ η εταιρεία έχει μείνει χωρίς καθόλου προσωπικό και εκδίδει κάποιους τίτλους με… υπενοικίαση. Συνεργάτης πρώτα ο Θαν. Λάλας και τώρα ο Στ. Ψυχάρης.Η τρίτη περίπτωση έληξε πριν καλά-καλά ξεκινήσει: ο κ. Σαραντόπουλος σταμάτησε την υπαγωγή της Απογευματινής στο άρθρο 99, δέκα μέρες μετά και ανακοίνωσε πτώχευση.
Γ.Κ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου