Δημοψήφισμα για την ελευθερία και τον πλουραλισμό των ΜΜΕ

1.000.000 υπογραφές για να εξυγιάνουμε την 4η εξουσία σε Ελλάδα και Ευρώπη

Γράφει η Κατερίνα Σαρικάκη στο http://greeklish.info/gr/world/europe/147http://greeklish.info/gr/

Απογοητευμένοι οι ευρωπαίοι πολίτες αναζητούνε αντικειμενικότητα και πλουραλισμό από την ενημέρωση και τα ΜΜΕ. Η Ευρώπη των εθνών έχει κάνει καθόλου βήματα προς αυτή την κατεύθυνση; Είναι έτοιμη για ένα τέτοιο εγχείρημα; Με ποιο τρόπο οι πολίτες μπορούνε να επηρεάσουνε μια τέτοια διαδικασία εξυγίανσης της ενημέρωσης στην Γηραιά Ήπειρο.

Είναι αλήθεια ότι οι πολίτες της Ευρώπης είναι δυσαρεστημένοι με τους θεσμούς όπως τα κοινοβούλια, την ίδια την Ευρώπη και τα μέσα ενημέρωσης τους. Οι δρόμοι και οι πλατείες το δείχνουν ξεκάθαρα. Για όσους χρειάζονται αριθμούς υπάρχει και το Ευρωβαρόμετρο. Από την Ουγγαρία μέχρι την Μεγάλη Βρετανία, και από την Γάλλια μέχρι την Ελλάδα, τα μέσα ενημέρωσης έχουν να επιδείξουν «λίγα» προσόντα για τη δημοκρατία και τις ανάγκες της.
Κατηγορούνται ότι όχι μόνο δεν έχουν ανταπεξέλθει επιτυχώς στον ρόλο τους να ενημερώσουν αμερόληπτα, να καλύψουν με ερευνητική δημοσιογραφία φλέγοντα ζητήματα, να κρατήσουν κυβερνήσεις υπόλογες, αλλά με αφορμή την κρίση έχουν παρουσιάσει ανησυχητικά φαινόμενα. Από σκάνδαλα παράνομης παρακολούθησης προσωπικοτήτων, μεροληψία υπέρ πολιτικών κομμάτων και προσώπων, και φιλτράρισμα μέχρι λογοκρισία δημόσια και ιδρωτικά μέσα στην Ευρώπη δεν φαίνεται να χαίρουν σεβασμού από το κοινό.



Η κρίση επιδείνωσε μια εύθραυστη λειτουργία που βρισκόταν επί χρόνια στα όρια του σκανδάλου. Στην Ιταλία ο «Μπερλουσκονισμός» φρόντισε να χειραγωγήσει όχι μόνο αναγνώστες και τηλεοπτικά κοινά αλλά και να υποβαθμίσει τους θεσμούς της δικαιοσύνης, του κοινοβουλίου, και της ίδιας της δημοσιογραφίας. Στην Ελλάδα, μακροχρόνιες σχεδόν ιστορικές συμμαχίες μέσων και επιχειρήσεων, μέσων και κομμάτων, πελατειακές και αδιάφανες σχέσεις καθορίζουν τον δημόσιο λόγο, φιλτράρουν απόψεις και απολύουν η απειλούν δημοσιογράφους.
Η Διεθνής Αμνηστία και οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα κρούουν τον κώδωνα του κίνδυνου με ανοιχτές αναφορές στην τραγική κατάσταση των συνθηκών δημοσιογραφίας και λειτουργίας των μέσων στην χώρα. Κυβερνητικές πιέσεις κι έλεγχος από τη μια πλευρά, οικονομικά ιδιωτικά συμφέροντα από την άλλη σχηματίζουν ασφυκτικές συνθήκες για την ελευθεροτυπία. Η οικονομική κρίση προσφέρει την αφορμή για απολύσεις κι επιλεκτικές οικονομικές αποφάσεις για το μέλλον του τύπου. Στην διπλανή Τουρκία, η εκκωφαντική σιωπή των μέσων για τις διαμαρτυρίες και πορείες ενάντια στον αυταρχισμό έρχεται να μας θυμίσει ότι ακόμα και στην εποχή των κοινωνικών δικτύων και μέσων, η ουσιαστική ελευθερία έκφρασης είναι περισσότερη από το σύνολο των μέσων ενημέρωσης, πιο πολύπλοκη από ένα tweet, πιο άμεση κι από την ανακουφιστική σκιά ενός δέντρου στο κέντρο μιας σκληρής πόλης.

Αυτόν τον καιρό, μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών τρέχει σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες και προσπαθεί να ξεκινήσει και στη δική μας. Είναι η καμπάνια για τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης. Επιδιώκει να μαζέψει ένα εκατομμύριο υπογραφές από όλες τις χώρες της Ευρώπης.
Ο λόγος βρίσκεται στην Συνθήκη της Λισσαβόνας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπάθησε να δημοκρατικοποιήσει την εικόνα της και δημιούργησε τον θεσμό της Πρωτοβουλίας των Πολιτών, κατά την οποία, οι πολίτες της Ευρώπης μπορούν να θέσουν σε κίνηση τον Ευρωπαϊκό νομοθετικό μηχανισμό σε οποιοδήποτε θέμα με ένα εκατομμύριο υπογραφές. Αυτές πρέπει να προέρχονται από όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες κι όχι από μια ή δυο και πρέπει να μαζευτούν μέσα σε έναν χρόνο. Ακτιβιστές από 13 Ευρωπαϊκές χώρες έχουν ξεκινήσει μια σειρά κινητοποιήσεων ζητώντας να παρθούν μέτρα για την διασφάλιση του πλουραλισμού των μέσων στην Ευρώπη.

Μια σύντομη ιστορία προσπαθειών για ένα πανευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο δείχνει ότι έχουν σκοντάψει στην έλλειψη πολίτικης θέλησης των μελών-κρατών, που προτιμούν να έχουν τον «έλεγχο» της εσωτερικής αγοράς και λειτουργίας των μέσων. Ο συνδυασμός κράτους κι εκάστοτε κυβέρνησης και μέσων είναι ήδη προβληματικός και
άρα όχι απαραίτητα ο πιο σίγουρος δρόμος για την προστασία του πλουραλισμού. Ταυτόχρονα, ιδιωτικές επιχειρήσεις ΜΜΕ προβάλλουν μια γκάμα προβλημάτων ορισμού όπως για παράδειγμα εάν η συγκεντρωτικότητα της ιδιοκτησίας των μέσων επίκειται την μερίδα ακρόασης που έχουν, στην μερίδα της συνολικής αγοράς, τι σημαίνει πλουραλισμός περιεχομένου. Ρωτούν επίσης αν έχει νόημα να ζητούμε πλουραλισμό των μέσων την εποχή των ψηφιακών καναλιών, των κοινωνικών μέσων, και γενικά των πολυμέσων. Και, βέβαια, κάποιοι ρωτούν αν έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση, καν τη δικαιοδοσία να παράγει νομοθετικό πλαίσιο στον τομέα αυτόν. Η απάντηση στο τελευταίο ερώτημα είναι ένα ξεκάθαρο «Ναι, έχει» το οποίο αποφάνθηκε το High Level Group για τα μέσα πριν λίγο καιρό.

Η δημόσια συζήτηση για τον πλουραλισμό αναβίωσε, όχι τυχαία, τώρα που μια σειρά κοινωνικών αποκλεισμών απειλεί την κοινωνική συνοχή της Ευρώπης. Μετά από πιέσεις, δισταγμούς και αξιοσημείωτα εμπόδια, τώρα η επίτροπος Kroes μας λέει σε πρόσφατη ομιλία της: “Μην μου λέτε ποια είναι τα προβλήματα. Δώστε μου λύσεις“.
Η Πρωτοβουλία των Πολιτών για τον πλουραλισμό των μέσων είναι ξεκάθαρα μέρος αυτής της λύσης. Είναι μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που μερικά κλικ στο κινητό η στο κομπιούτερ μας μπορούν πραγματικά να φέρουν νομοθετική αλλαγή. Ας ξεχάσουμε το κράτος για λίγο, ας το προσπεράσουμε όταν αδυνατεί να εκπληρώσει το αίτημα του πλουραλισμού. Ας πάμε κατευθείαν στην Ευρώπη, χωρίς μεσάζοντες.

Μπορείτε να ψηφίσετε εδώ, λοιπόν, μας λένε οι διοργανωτές. Και όπως σε κάθε νόμιμη διαδικασία ψήφου, μην ξεχάσετε και την ταυτότητα σας.