Από την Αγγέλα Νταρζάνου στην Αυγή της Κυριακής
Τον απεγκλωβισμό των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης από τεράστια συσσωρευμένα χρέη δεκαετίας και άνω, τα οποία μαζί με τις ετήσιες ζημίες, που σταθερά παραμένουν υψηλές και τον καταρρέοντα τζίρο που αδυνατεί να εξυπηρετήσει ακόμη και τρέχοντα λειτουργικά έξοδα, επεξεργάζονται από κοινού οι ιδιοκτήτες των μεγάλων επιχειρήσεων μίντια της χώρας με τους εκπροσώπους της τρόικας και του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στις τράπεζες, με τη διακριτική μεσολάβηση της κυβέρνησης.
Υψηλός δανεισμός, αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, μείωση εργασιακού κόστους με απολύσεις και μειώσεις μισθών
Ο αγώνας επιβίωσης που δίνουν τα ΜΜΕ από το 2010, οπότε ξεκίνησε η μείωση της διαφημιστικής δαπάνης, βασικού πόρου των ταμείων τους, μείωση κατά 60% σε διάστημα μιας πενταετίας, έχει φανεί πλέον εδώ και μήνες ότι δεν μπορεί να κερδηθεί στις υπάρχουσες οικονομικές συνθήκες της ύφεσης. Χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση που εξέδωσε το Mega (Τηλέτυπος) πριν από μερικές εβδομάδες, η οποία αποτυπώνει την οπτική των επιχειρήσεων ΜΜΕ στην οικονομική συγκυρία: «Η εταιρεία εξακολουθεί να υφίσταται τις συνέπειες των συνεχιζόμενων αρνητικών οικονομικών συγκυριών. Οι συνέπειες αυτές είναι εμφανείς στη μείωση του κύκλου εργασιών και στην πιστοδοτική περίοδο προς πελάτες, με επαχθείς επιπτώσεις επί της ταμιακής ρευστότητας».
Την ίδια προσέγγιση έχουν και οι άλλες εταιρείες του κλάδου (Πήγασος, ΔΟΛ), αλλά και τον ίδιο σχεδιασμό: νέες περικοπές μέσω απολύσεων, μειώσεις αποδοχών κ.λπ.: «Η διοίκηση επιμένει στη μείωση κόστους λειτουργίας και κόστους παραγωγής ιδίου προγράμματος και επαυξάνει τις προσπάθειες».
Περικοπές και μείωση του κόστους μισθοδοσίας
Το πρόβλημα είναι ότι οι «προσπάθειες» δεν αποδίδουν, καθώς οι απολύσεις, οι μειώσεις αποδοχών, η κατάργηση λειτουργιών και η συνολική συρρίκνωση των εταιρειών έχουν ένα όριο, κάτω από το οποίο αρχίζουν να χάνουν τη φυσιογνωμία τους ως «ηγεμονεύουσες» δυνάμεις στον χώρο των μίντια, αλλά μπορεί και να διακινδυνεύσουν την πολιτική επιρροή τους σε διευρυμένα κοινά.
Οι απολύσεις προσωπικού έχουν μετατρέψει τις αίθουσες σύνταξης των ΜΜΕ σε ερημωμένους χώρους. Οι κενές θέσεις εργασίας χάσκουν μπροστά από κλειστούς υπολογιστές και σκονισμένα γραφεία. Πολλοί ρεπόρτερ αναλαμβάνουν την κάλυψη περισσότερων πεδίων ρεπορτάζ, όμως είναι αδύνατον να καλύψουν με επάρκεια και αξιοπιστία περισσότερους από έναν - δύο. Ήδη, προκειμένου να εξοικονομηθούν κόστη ενοικίου, συζητείται η μετεγκατάσταση του Mega στα γραφεία του ΔΟΛ στη Μιχαλακοπούλου, καθώς οι εργαζόμενοι και στους δύο οργανισμούς έχουν μειωθεί σε λιγότερους από τους μισούς.
Από την πλευρά των λειτουργιών των επιχειρήσεων, περαιτέρω περικοπές θα αλλοίωναν το προφίλ και την επιρροή τους: πόσα ένθετα μπορεί να "κόψει" ακόμα μια εφημερίδα; Πόσο να μειώσει τις σελίδες της ύλης της; Πόσο να αφήνει απλήρωτους τους φωτογράφους; Ένα κανάλι πόσο διάστημα μπορεί να λειτουργεί με επαναλήψεις σειρών; Με ελάχιστο τοπικό πρόγραμμα; Για πόσο διάστημα μπορεί να επιβιώσει με τούρκικες σειρές στο prime time;
Κεντρική ρύθμιση μετά τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου;
Περαιτέρω περικοπές μπορούν να γίνουν οπωσδήποτε, μόνο που σ' αυτή την περίπτωση θα μιλάμε για μικρά κανάλια και μικρές εφημερίδες, πράγμα που απεύχονται οι ιδιοκτήτες τους και αναζητούν άλλους σχεδιασμούς προκειμένου να αντιμετωπίσουν την οικονομική ασφυξία στην οποία βρίσκονται.
Μια προοπτική «αναδιάρθρωσης» των δανείων των ΜΜΕ, καλύτερα «κούρεμα» θα μπορούσε να διευκολύνει την κατάσταση, όμως κάτι τέτοιο, αν και όχι απίθανο, φαίνεται μάλλον δύσκολο. Θα πρέπει να πεισθούν οι τράπεζες, αλλά και οι επίτροποι που έχουν διοριστεί από τον τρόικα στις τράπεζες. Ειδικότερα για τα ΜΜΕ, η εντολή που έχουν οι επίτροποι για τυχόν νέα δάνεια είναι να υπακούουν στους λογιστικούς κανόνες, να αιτιολογούνται αλλά και να είναι βιώσιμα.
Το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο κάνει το όποιο «κούρεμα», πρακτικά αδύνατο. Οδηγούμαστε λοιπόν σε νομοθετική ρύθμιση με κεντρική συμφωνία; Πώς μπορεί να περάσει πολιτικά μια ρύθμιση που «κουρεύει» τα δάνεια των ΜΜΕ, όταν έχουν βάλει λουκέτο δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις που δεν μπορούν να αποπληρώσουν δάνεια; Πώς μπορεί μια τέτοια ρύθμιση να υποστηριχθεί πολιτικά; Ιδίως όταν ξεκινούν κατασχέσεις πρώτης κατοικίας από τις τράπεζες;
Τα στοιχεία των εισηγμένων εταιρειών ΜΜΕ δείχνουν το αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει. Μια λύση όχι τόσο ευχάριστη για τους επιχειρηματίες τα τελευταία χρόνια της κρίσης, όταν οι στρόφιγγες των δανείων άρχισαν να κλείνουν, ήταν η απευθείας χρηματοδότησή τους, με αλλεπάλληλες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου υπολογίζονται σε πολλές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στα ΜΜΕ τα τελευταία χρόνια, όμως μόνο σε εκείνα όπου οι ιδιοκτήτες είχαν τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε ενισχύσεις, αλλά και είχαν τη βούληση να σώσουν τις επιχειρήσεις τους.
Οι δύο προϋποθέσεις δεν συνέπεσαν σε πολλές περιπτώσεις Μέσων τα οποία έκλεισαν την τελευταία τριετία, όπως για παράδειγμα οι όμιλοι της Ιμάκο και του Λυμπέρη, η "Ελευθεροτυπία", το Alter και άλλα Μέσα. Όμως άλλες επιχειρήσεις, όπως για παράδειγμα το Mega, ενισχύονται με συνεχείς αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Ήδη σε διάστημα δύο χρόνων οι τρεις βασικοί μέτοχοι της Τηλέτυπος (Όμιλος Βαρδινογιάννη, Πήγασος και ΔΟΛ) ενίσχυσαν την εταιρεία στην οποία ανήκει το Mega με 25 εκατ. ευρώ.
Το πρόβλημα είναι ότι, αν και η τελευταία αύξηση ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο, ήδη διαπιστώνονται νέα ταμιακά ανοίγματα, καθώς τα έσοδα δεν επαρκούν ώστε να καταβάλλονται οι υποχρεώσεις, όπως λειτουργικές και πάγιες δαπάνες, αποπληρωμή δανείων κ.λπ. Θα μπορούσαν αυτά τα προβλήματα να οδηγήσουν σε νέα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου; Υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα; Υπάρχει... διάθεση;
Τα "σπασμένα" της χρονιάς που πέρασε
Τα στοιχεία των επιχειρήσεων, όπως διατυπώνονται στις οικονομικές καταστάσεις του εννεαμήνου 2013, δείχνουν ότι υπάρχει άμεση ανάγκη για νέο στρατηγικό σχεδιασμό, εάν υπάρχει πρόθεση να συνεχίσουν τη λειτουργία τους. Οι χαμηλοί κύκλοι εργασιών δεν αφήνουν περιθώρια ούτε για την εκπλήρωση των τρεχουσών αναγκών -εξ ου και οι ζημιές- ούτε βεβαίως για την αποπληρωμή των συσσωρευμένων χρεών, ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
* Ο ΔΟΛ ("Νέα", "Βήμα", in.gr και συμμετοχές στο Mega, σε περιοδικά, εκτυπώσεις, τηλεοπτικές παραγωγές κ.λπ.) συνεχίζει να διατηρεί τον υψηλότερο τζίρο, όμως δεν επαρκεί για να αποπληρώνει σε μάκρος υποχρεώσεις σε τράπεζες και προμηθευτές που αγγίζουν αθροιστικά τα 216 εκατ. ευρώ. Παράλληλα οι ζημιές του, 21,7 εκατ. στο πρώτο εννεάμηνο, παραμένουν σταθερές σε σχέση με πέρυσι. Αν και έχει προχωρήσει ήδη από τα τέλη του 2010 σε ένα μαραθώνιο με κατάργηση λειτουργιών, εκποίηση θυγατρικών και αθρόες απολύσεις προσωπικού, δεν έχει καταφέρει να σταθεί στα πόδια του.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο αριθμός των εργαζομένων στον ΔΟΛ από 1.600 άτομα το 2009 έχει μειωθεί σήμερα σε 600 άτομα περίπου, με στόχο να φτάσει τα 500.
Η διάσωση της εταιρείας επιχειρείται με συγκεκριμένες κινήσεις: Ήδη, με απόφαση του μοναδικού βασικού μετόχου Στ. Ψυχάρη, ο ΔΟΛ πέρασε επισήμως στην κυριότητα της εταιρείας «Σ.Π. Ψυχάρης Μέσα Ενημερώσεως Α.Ε.», η οποία ελέγχεται στο σύνολό της από τον Στ. Ψυχάρη. Ενωρίτερα, ο Στ. Ψυχάρης με την κυριότητα του 100% του ΔΟΛ αποφάσισε την έξοδό του από το Χρηματιστήριο. Σήμερα ο ΔΟΛ διεκδικεί να λάβει νέο ομολογιακό δάνειο της τάξεως των 25-30 εκατομμυρίων ευρώ. Το δάνειο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα καλυφθεί κατά ένα μέρος (περίπου 20%) από τον βασικό μέτοχο, ενώ το υπόλοιπο, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, από την Alpha Bank και την Εθνική Τράπεζα.
* Ο Πήγασος ("Έθνος", "Ημερησία", Goal News, Sentra Radio, περιοδικά, συμμετοχές στο Mega, σε εκτυπώσεις, διανομή Τύπου, τηλεοπτικές παραγωγές) διατηρεί τις υψηλότερες υποχρεώσεις, που αγγίζουν τα 223 εκατ. ευρώ. Παρότι κατόρθωσε να περιορίσει τις ζημιές του, ο τζίρος του παραμένει χαμηλός, στα 57 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο. Χαρακτηριστικό των περικοπών στον Όμιλο είναι ότι εντός του 2013 υποχρεούται να καταβάλει αποζημιώσεις απολύσεων που φτάνουν τα 1,62 εκατ. ευρώ για 132 απολυθέντες (μέσος όρος αποζημίωσης 12,27 χιλιάδες ευρώ).
* Ο Τηλέτυπος (Mega) επιβιώνει χάρη σε συνεχείς αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου από τους βασικούς μετόχους και τη δανειοδότησή του από τις τράπεζες. Προκειμένου να λαμβάνει αλλεπάλληλα δάνεια από τράπεζες (το 2012 είχε λάβει ομολογιακό δάνειο ύψους 98 εκ. ευρώ) συνολικού ύψους περί τα 140 εκατ. ευρώ, έχει υποθηκεύσει στις τράπεζες το εμπορικό του σήμα, αλλά και το σύνολο της αρχειοθήκης του, που περιλαμβάνει παλαιότερες και νέες τηλεοπτικές σειρές, οι οποίες είναι άγνωστο πώς αποτιμήθηκαν. Από το σύνολο των υποχρεώσεών του 51,8 εκατ. ευρώ οφείλονται σε προμηθευτές. Οι ζημιές του αυξάνονται το 2013 ήδη σε 17,3 εκατ. ευρώ και αναμένεται να ξεπεράσουν τα 18 εκατ. στο τέλος του έτους.
* Οι Αττικές Εκδόσεις (περιοδικά Mme Figaro, Harpers Bazaar, Playboy, Shape, Τηλέραμα, Τηλεθεατής, Ιδέες και Λύσεις για το Σπίτι, ρ/σ Athens DeeJay και Rock FM, συμμετοχές στα Βαλκάνια κ.ά.) εμφανίζονται να είναι ο πλέον υγιής όμιλος Μέσων Ενημέρωσης στη χώρα, καθώς φαίνεται πως απορρόφησε το κοινό των Εκδόσεων Λυμπέρη και της ΙΜΑΚΟ, που έβαλαν λουκέτο πριν από δύο χρόνια. Οι ζημιές της είναι μειούμενες, μόλις στις 44 χιλιάδες ευρώ στο εννεάμηνο. Το σύνολο των υποχρεώσεών της, 19 εκατ. είναι στις τράπεζες. Ο αριθμός των εργαζομένων στις Αττικές εκδόσεις είναι 325 άτομα, μόλις 8 λιγότερα από πέρυσι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου