Του blogger Grigoris Miliaresis
αναδημοσίευση από http://theartfoundation.metamatic.gr
Όντας φαν της αμερικανικής τηλεόρασης από την εποχή της δεκαετίας του ’70 και ειδικά της «αναγέννησής» της των τελευταίων δεκαπέντε χρόνων, δε θα μπορούσα να μη διαβάσω το κείμενο της Ειρήνης σχετικά με το «Newsroom» και το «Boss»· ομολογώ ότι δεν έχω καταφέρει να δω ακόμα το δεύτερο (παρότι πρωταγωνιστεί ο διάσημος από το «Frasier» και αγαπημένος μου Κέλσι Γκράμερ), ήμουν σίγουρος ότι θα γινόμουν κι εγώ μανιώδης με το «Newsroom» και μόνο εξαιτίας της υπογραφής του Άαρον Σόρκιν, ίσως του καλύτερου αμερικανού τηλεοπτικού γραφιά, στο σενάριο.
Συνεπώς δεν υπάρχει περίπτωση να διαφωνήσω ως προς την παρουσίαση. Θα διαφωνήσω όμως (ούτως ειπείν) με τη… διαφωνία της Ειρήνης ως προς τη βασική υπόθεση του άρθρου, όπως αυτή εκφράζεται στη φράση «Θα ήταν ίσως αφελές να ισχυριστούμε ότι η στάση των πολιτών απέναντι στα πολιτικά δρώμενα αλλάζει μέσα από τις καλογυρισμένες σειρές αμερικάνικων και ευρωπαϊκών σειρών».
Προσωπικά νομίζω ότι δε θα ήταν καθόλου «αφελές» –για την ακρίβεια πιστεύω ότι τα μηνύματα που εισπράττουμε από τους κοινούς μας μύθους παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στο πώς διαμορφώνουμε τη στάση μας. Αν δε, μιλάμε για νεώτερους ανθρώπους, ο ρόλος αυτός θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και «καθοριστικός».
Νομίζω ότι αυτό που μας θολώνει κάπως τα νερά είναι ότι η κοινωνία μας έχει μια ενστικτώδη αντίδραση στην τηλεόραση έναντι άλλων τρόπων έκφρασης των μύθων της: τη θεωρούμε υποδεέστερη του κινηματογράφου ή του θεάτρου και ανίκανη να μεταφέρει πραγματικά ουσιώδη μηνύματα. Και σε σχέση με το μεγαλύτερο μέρος της τηλεοπτικής παραγωγής, έχουμε δίκιο καθώς, υποκινούμενη αποκλειστικά από οικονομικά συμφέροντα και απευθυνόμενη στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή (αναγκαστικά, αφού θέλει να μιλήσει σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερα ακροατήρια) είναι σχεδόν αναπόφευκτο να κινείται πολύ κοντά στην επιφάνεια. Όμως, ειδικά το τελευταίο κύμα παραγωγών που προέρχονται από την αμερικανική βιομηχανία διαφέρει.
Προφανώς τα συμφέροντα παραμένουν όμως αφενός το τηλεοπτικό δημιουργικό κύκλωμα έχει καταφέρει να διεκδικήσει μια αρκετά μεγάλη αυτονομία από το πολιτικό και αφετέρου το σπάσιμο της αγοράς σε ελεύθερα και σε συνδρομητικά κανάλια έχει επιτρέψει να ανθίσει μια πολυσυλλεκτικότητα στις απόψεις που εκφράζονται που άνετα συναγωνίζεται αυτή των άλλων παραστατικών τεχνών. Μ’ άλλα λόγια, και μιλώντας από τη θέση κάποιου που παρακολουθεί κινηματογράφο και θέατρο επί τέσσερις δεκαετίες, δεν έχω καμία αίσθηση ότι σειρές όπως το «Newsroom» δεν μπορούν να διαμορφώσουν συνειδήσεις προς το καλύτερο. Θα τολμούσα μάλιστα να το πάω ακόμα πιο μακριά: τόσο το θέατρο όσο και ο κινηματογράφος ήταν πάντα «ποπ» λόγω κόστους· αυτό ίσχυε εξίσου στην εποχή του Ευριπίδη, του Σαίξπηρ και του Τσέχοφ, όσο ισχύει και στην εποχή του Κόπολα ή του Σόρκιν.
Αυτό σημαίνει ότι πάντα οι δημιουργοί έπρεπε να καταφέρουν να βρουν μια ισορροπία ανάμεσα στο συμφέρον αυτών που έβαζαν το χέρι στην τσέπη και του οράματος που είχαν στον νου τους και, κρίνοντας από αυτά που έχουν αφήσει πίσω τους, πάντα το κατάφερναν –το ότι χρειαζόταν να κάνουν κάποιους συμβιβασμούς δε μειώνει, πιστεύω, την αξία των έργων τους ή την επίδρασή τους στις εκάστοτε κοινωνίες. Το «Newsroom» θα κάνει με τον τρόπο του τον κόσμο καλύτερο –όπως τον έκανε το «The West Wing» (ίσως η κορυφαία στιγμή του Σόρκιν), το «House», το «Wire», το «Friends», το «Frasier», το «Will and Grace», το «Bill Cosby Show» ή το «M*A*S*H».
Και όποιος αμφιβάλλει ας αναρωτηθεί: οι σημερινοί σκεπτόμενοι άνθρωποι δε διαμορφώθηκαν (και) από αυτές τις θρυλικές σειρές των δεκαετιών του 70, του 80 και του 90; Παραφράζοντας το μεγαλύτερο μπεστ-σέλερ όλων των εποχών, αν το έδαφος είναι γόνιμο, ο σπόρος θα φυτρώσει.
αναδημοσίευση από http://theartfoundation.metamatic.gr
Όντας φαν της αμερικανικής τηλεόρασης από την εποχή της δεκαετίας του ’70 και ειδικά της «αναγέννησής» της των τελευταίων δεκαπέντε χρόνων, δε θα μπορούσα να μη διαβάσω το κείμενο της Ειρήνης σχετικά με το «Newsroom» και το «Boss»· ομολογώ ότι δεν έχω καταφέρει να δω ακόμα το δεύτερο (παρότι πρωταγωνιστεί ο διάσημος από το «Frasier» και αγαπημένος μου Κέλσι Γκράμερ), ήμουν σίγουρος ότι θα γινόμουν κι εγώ μανιώδης με το «Newsroom» και μόνο εξαιτίας της υπογραφής του Άαρον Σόρκιν, ίσως του καλύτερου αμερικανού τηλεοπτικού γραφιά, στο σενάριο.
Συνεπώς δεν υπάρχει περίπτωση να διαφωνήσω ως προς την παρουσίαση. Θα διαφωνήσω όμως (ούτως ειπείν) με τη… διαφωνία της Ειρήνης ως προς τη βασική υπόθεση του άρθρου, όπως αυτή εκφράζεται στη φράση «Θα ήταν ίσως αφελές να ισχυριστούμε ότι η στάση των πολιτών απέναντι στα πολιτικά δρώμενα αλλάζει μέσα από τις καλογυρισμένες σειρές αμερικάνικων και ευρωπαϊκών σειρών».
Προσωπικά νομίζω ότι δε θα ήταν καθόλου «αφελές» –για την ακρίβεια πιστεύω ότι τα μηνύματα που εισπράττουμε από τους κοινούς μας μύθους παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στο πώς διαμορφώνουμε τη στάση μας. Αν δε, μιλάμε για νεώτερους ανθρώπους, ο ρόλος αυτός θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και «καθοριστικός».
Νομίζω ότι αυτό που μας θολώνει κάπως τα νερά είναι ότι η κοινωνία μας έχει μια ενστικτώδη αντίδραση στην τηλεόραση έναντι άλλων τρόπων έκφρασης των μύθων της: τη θεωρούμε υποδεέστερη του κινηματογράφου ή του θεάτρου και ανίκανη να μεταφέρει πραγματικά ουσιώδη μηνύματα. Και σε σχέση με το μεγαλύτερο μέρος της τηλεοπτικής παραγωγής, έχουμε δίκιο καθώς, υποκινούμενη αποκλειστικά από οικονομικά συμφέροντα και απευθυνόμενη στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή (αναγκαστικά, αφού θέλει να μιλήσει σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερα ακροατήρια) είναι σχεδόν αναπόφευκτο να κινείται πολύ κοντά στην επιφάνεια. Όμως, ειδικά το τελευταίο κύμα παραγωγών που προέρχονται από την αμερικανική βιομηχανία διαφέρει.
Προφανώς τα συμφέροντα παραμένουν όμως αφενός το τηλεοπτικό δημιουργικό κύκλωμα έχει καταφέρει να διεκδικήσει μια αρκετά μεγάλη αυτονομία από το πολιτικό και αφετέρου το σπάσιμο της αγοράς σε ελεύθερα και σε συνδρομητικά κανάλια έχει επιτρέψει να ανθίσει μια πολυσυλλεκτικότητα στις απόψεις που εκφράζονται που άνετα συναγωνίζεται αυτή των άλλων παραστατικών τεχνών. Μ’ άλλα λόγια, και μιλώντας από τη θέση κάποιου που παρακολουθεί κινηματογράφο και θέατρο επί τέσσερις δεκαετίες, δεν έχω καμία αίσθηση ότι σειρές όπως το «Newsroom» δεν μπορούν να διαμορφώσουν συνειδήσεις προς το καλύτερο. Θα τολμούσα μάλιστα να το πάω ακόμα πιο μακριά: τόσο το θέατρο όσο και ο κινηματογράφος ήταν πάντα «ποπ» λόγω κόστους· αυτό ίσχυε εξίσου στην εποχή του Ευριπίδη, του Σαίξπηρ και του Τσέχοφ, όσο ισχύει και στην εποχή του Κόπολα ή του Σόρκιν.
Αυτό σημαίνει ότι πάντα οι δημιουργοί έπρεπε να καταφέρουν να βρουν μια ισορροπία ανάμεσα στο συμφέρον αυτών που έβαζαν το χέρι στην τσέπη και του οράματος που είχαν στον νου τους και, κρίνοντας από αυτά που έχουν αφήσει πίσω τους, πάντα το κατάφερναν –το ότι χρειαζόταν να κάνουν κάποιους συμβιβασμούς δε μειώνει, πιστεύω, την αξία των έργων τους ή την επίδρασή τους στις εκάστοτε κοινωνίες. Το «Newsroom» θα κάνει με τον τρόπο του τον κόσμο καλύτερο –όπως τον έκανε το «The West Wing» (ίσως η κορυφαία στιγμή του Σόρκιν), το «House», το «Wire», το «Friends», το «Frasier», το «Will and Grace», το «Bill Cosby Show» ή το «M*A*S*H».
Και όποιος αμφιβάλλει ας αναρωτηθεί: οι σημερινοί σκεπτόμενοι άνθρωποι δε διαμορφώθηκαν (και) από αυτές τις θρυλικές σειρές των δεκαετιών του 70, του 80 και του 90; Παραφράζοντας το μεγαλύτερο μπεστ-σέλερ όλων των εποχών, αν το έδαφος είναι γόνιμο, ο σπόρος θα φυτρώσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου