Αρθρο του Κώστα Χρυσόγονου, Καθηγητή Νομικής ΑΠΘ
(αναδημοσίευση από τη Real news)
Το νέο «κατόρθωμα» του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), που κάλεσε σε απολογία τηλεοπτικό σταθμό επειδή δεν προβάλλει επαρκώς το νεοναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής προκαλεί δικαιολογημένα τη δημόσια κατακραυγή. Στην πραγματικότητα όμως αυτό αποτελεί παρωνυχίδα σε σχέση με τον γενικότερο εκτροχιασμό του ΕΣΡ.
Βασική αποστολή του τελευταίου είναι να αδειοδοτεί τους σταθμούς και να εποπτεύει την εύρυθμη λειτουργία της ραδιοτηλεοπτικής αγοράς, έτσι ώστε κανείς σταθμός να μη λειτουργεί χωρίς άδεια και όλοι οι σταθμοί να τηρούν τους όρους της άδειας που έλαβαν. Ο έλεγχος του περιεχομένου των εκπομπών δεν είναι παρά δευτερεύων σκοπός του ΕΣΡ, που σε κάθε περίπτωση οφείλει να ασκείται με τη μέγιστη περίσκεψη και φειδώ, δεδομένου ότι θέτει δυσχερή ζητήματα οριοθέτησης έναντι της ελευθερίας της έκφρασης (άρθρο 14 παρ. 1 Συντ.).
Είκοσι τέσσερα χρόνια από την ίδρυση και δώδεκα από τη συνταγματική κατοχύρωσή του (με την αναθεώρηση του άρθρου 15 παρ. 2 Συντ. το 2001), είναι πια σαφές ότι το ΕΣΡ έχει αποτύχει. Με την εξαίρεση των ραδιοφώνων της Αττικής, κανένας ραδιοφωνικός ή τηλεοπτικός σταθμός ανά την επικράτεια δεν διαθέτει άδεια λειτουργίας.
(αναδημοσίευση από τη Real news)
Το νέο «κατόρθωμα» του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), που κάλεσε σε απολογία τηλεοπτικό σταθμό επειδή δεν προβάλλει επαρκώς το νεοναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής προκαλεί δικαιολογημένα τη δημόσια κατακραυγή. Στην πραγματικότητα όμως αυτό αποτελεί παρωνυχίδα σε σχέση με τον γενικότερο εκτροχιασμό του ΕΣΡ.
Βασική αποστολή του τελευταίου είναι να αδειοδοτεί τους σταθμούς και να εποπτεύει την εύρυθμη λειτουργία της ραδιοτηλεοπτικής αγοράς, έτσι ώστε κανείς σταθμός να μη λειτουργεί χωρίς άδεια και όλοι οι σταθμοί να τηρούν τους όρους της άδειας που έλαβαν. Ο έλεγχος του περιεχομένου των εκπομπών δεν είναι παρά δευτερεύων σκοπός του ΕΣΡ, που σε κάθε περίπτωση οφείλει να ασκείται με τη μέγιστη περίσκεψη και φειδώ, δεδομένου ότι θέτει δυσχερή ζητήματα οριοθέτησης έναντι της ελευθερίας της έκφρασης (άρθρο 14 παρ. 1 Συντ.).
Είκοσι τέσσερα χρόνια από την ίδρυση και δώδεκα από τη συνταγματική κατοχύρωσή του (με την αναθεώρηση του άρθρου 15 παρ. 2 Συντ. το 2001), είναι πια σαφές ότι το ΕΣΡ έχει αποτύχει. Με την εξαίρεση των ραδιοφώνων της Αττικής, κανένας ραδιοφωνικός ή τηλεοπτικός σταθμός ανά την επικράτεια δεν διαθέτει άδεια λειτουργίας.
Το ΕΣΡ έχει εγκαταλείψει την κύρια αποστολή του και αντ’ αυτής έχει επικεντρωθεί στην «αστυνόμευση» του ραδιοτηλεοπτικού λόγου. Τα μέλη του θα έπρεπε να αντιλαμβάνονται ότι έτσι η εκάστοτε κυβέρνηση τους χρησιμοποιεί. Με τη μη χορήγηση αδειών όλοι μπορούν να εκπέμπουν και η κυβέρνηση δεν χρειάζεται να γίνει δυσάρεστη διακόπτοντας τη λειτουργία σταθμών χωρίς άδεια. Από την άλλη, η απειλή και επιβολή υψηλών, ενίοτε εξοντωτικών, προστίμων για εκπομπές λειτουργεί εμμέσως ως μηχανισμός αυτολογοκρισίας - με το πρόσθετο πλεονέκτημα για τους κυβερνώντες ότι η όποια δυσαρέσκεια στρέφεται κατά του ΕΣΡ. Δεν είναι ν’ απορεί κανείς που ο διεθνής μη κυβερνητικός οργανισμός Freedom House κατατάσσει την Ελλάδα στις χώρες με «εν μέρει ελεύθερα» μέσα ενημέρωσης, μόλις στην 83η θέση της παγκόσμιας κατάταξης (μαζί με την Μποτσουάνα και το Ελ Σαλβαδόρ) και στην προτελευταία θέση των ευρωπαϊκών χωρών, ακολουθούμενη μόνον από την Τουρκία.
Σαν να μην έφταναν αυτά, οι κυβερνήσεις φρόντισαν να οδηγήσουν σε πλήρη απαξίωση και απονομιμοποίηση το ΕΣΡ διατηρώντας στη θέση τους, με αλλεπάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις, μέλη της αρχής που η θητεία τους έχει λήξει προ πολλού. Η θεσμική συνέπεια ήταν ότι το ΕΣΡ περιήλθε σε μια κατάσταση ιδιότυπης ομηρείας, με τα μέλη του εγκλωβισμένα εδώ και καιρό σε ένα, οιονεί υπηρεσιακού χαρακτήρα, μεταβατικό καθεστώς και με τις λειτουργίες του περίπου σε ύπνωση - με «λαμπρή» εξαίρεση την επιβολή προστίμων σε εκπομπές. Η νομική συνέπεια ήταν ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας παγίως πλέον κρίνει ότι, υπό τις συνθήκες αυτές, το ΕΣΡ δεν έχει νόμιμη συγκρότηση και, άρα, είναι άκυρη οποιαδήποτε απόφασή του (ΣτΕ 2010/2012, 1098, 2074, 2605/2011 κ.ά.). Επομένως, αυτή τη στιγμή το ΕΣΡ λειτουργεί παράνομα και δεν επιτελεί τη συνταγματική αποστολή του άρθρου 15 παρ. 2 Συντ.
Υπό τις προϋποθέσεις αυτές θα πρέπει να αποτελέσει εξάλλου αντικείμενο εισαγγελικής έρευνας το κατά πόσο συνεχίζουν να καταβάλλονται στα μέλη του ΕΣΡ από τα δημόσια ταμεία αμοιβές για την απασχόλησή τους στο όργανο. Με δεδομένο ότι οι παρατάσεις της θητείας των μελών του ΕΣΡ έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας, τέτοιες καταβολές δεν δικαιολογούνται και πρέπει να διερευνηθεί αν εμπεριέχουν ποινικό αδίκημα τόσο για τους υπαλλήλους που υπογράφουν τις σχετικές πράξεις όσο και για τα μέλη του ΕΣΡ που τυχόν εισπράττουν τις αμοιβές αυτές.
Σαν να μην έφταναν αυτά, οι κυβερνήσεις φρόντισαν να οδηγήσουν σε πλήρη απαξίωση και απονομιμοποίηση το ΕΣΡ διατηρώντας στη θέση τους, με αλλεπάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις, μέλη της αρχής που η θητεία τους έχει λήξει προ πολλού. Η θεσμική συνέπεια ήταν ότι το ΕΣΡ περιήλθε σε μια κατάσταση ιδιότυπης ομηρείας, με τα μέλη του εγκλωβισμένα εδώ και καιρό σε ένα, οιονεί υπηρεσιακού χαρακτήρα, μεταβατικό καθεστώς και με τις λειτουργίες του περίπου σε ύπνωση - με «λαμπρή» εξαίρεση την επιβολή προστίμων σε εκπομπές. Η νομική συνέπεια ήταν ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας παγίως πλέον κρίνει ότι, υπό τις συνθήκες αυτές, το ΕΣΡ δεν έχει νόμιμη συγκρότηση και, άρα, είναι άκυρη οποιαδήποτε απόφασή του (ΣτΕ 2010/2012, 1098, 2074, 2605/2011 κ.ά.). Επομένως, αυτή τη στιγμή το ΕΣΡ λειτουργεί παράνομα και δεν επιτελεί τη συνταγματική αποστολή του άρθρου 15 παρ. 2 Συντ.
Υπό τις προϋποθέσεις αυτές θα πρέπει να αποτελέσει εξάλλου αντικείμενο εισαγγελικής έρευνας το κατά πόσο συνεχίζουν να καταβάλλονται στα μέλη του ΕΣΡ από τα δημόσια ταμεία αμοιβές για την απασχόλησή τους στο όργανο. Με δεδομένο ότι οι παρατάσεις της θητείας των μελών του ΕΣΡ έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας, τέτοιες καταβολές δεν δικαιολογούνται και πρέπει να διερευνηθεί αν εμπεριέχουν ποινικό αδίκημα τόσο για τους υπαλλήλους που υπογράφουν τις σχετικές πράξεις όσο και για τα μέλη του ΕΣΡ που τυχόν εισπράττουν τις αμοιβές αυτές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου