Μερικές σκέψεις για την ψηφιακή τηλεόραση

Της Μ. Παπαχριστούδη 

(Αναδημοσίευση από τη στήλη Mediaλογώντας στο "Δρόμο της Αριστεράς")

Οι περισσότεροι θα έχετε πια ακούσει ότι στις 20 Ιουλίου σβήνει το αναλογικό σήμα τηλεόρασης στον Υμηττό και η πρόσβαση στο τηλεοπτικό σήμα στην Αττική απαιτεί πλέον αποκωδικοποιητή ή συσκευή νέας ψηφιακής τεχνολογίας.

Και μόνο ο αριθμός των 3 εκατομμυρίων τηλεοπτικών συσκευών που εκτιμά η «αγορά» που μπορεί να πωληθούν σε καιρό κρίσης, φθάνει για να αναδείξει το εγχείρημα. Πρακτικά, όποιος θέλει να δει τηλεόραση ή θα πρέπει να αγοράσει νέα συσκευή ή αποκωδικοποιητή.
Η αναλογική τηλεόραση κατεβάζει το αναλογικό σήμα της και η μετάβαση αυτή, υποχρεωτική από το νόμο και τις ευρωπαϊκές ντιρεκτίβες, θα υλοποιηθεί από τα δίκτυα της Digea και την ΕΡΤ. Στη μεν Digea έχουν συνασπιστεί μετοχικά τα μεγάλα τηλεοπτικά κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας που συγκροτούν το μπλοκ των παραδοσιακών mediaαρχών (Mega, ΑΝΤ1, Σκάι, Alpha, Star), η δε ΕΡΤ είναι ο δεύτερος μεγάλος πάροχος δικτύου.
Η σημαντικότερη αλλαγή που έγινε αλλάζοντας τους όρους τηλεοπτικής αδειοδότησης πέρασε την περίοδο ανάμεσα στο Μνημόνιο 1 και το Μνημόνιο 2, καταργώντας ουσιαστικά την υποχρέωση του κράτους να «παραχωρεί» το δημόσιο πλούτο των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων έναντι συγκεκριμένων όρων και ορίων στους τηλεοπτικούς σταθμούς.
Σύμφωνα με τη νέα ορολογία και το νέο θεσμικό πλαίσιο, οι συχνότητες νοούνται ως «υψηλής αξίας» πόρος της ελεύθερης αγοράς και με αυτό το χαρακτήρα προβλέπεται να δημοπρατηθούν-πωληθούν για 15 ή 20 χρόνια στο ιδιωτικό κεφάλαιο για την ανάπτυξη, διάθεση και πώληση υπηρεσιών. 

Όπως, των ακριβών ευρυζωνικών συνδέσεων από τις εταιρίες τηλεπικοινωνιών ή της δωρεάν διάθεσης τηλεοπτικών υπηρεσιών από τους τηλεοπτικούς σταθμούς. Αποκόπηκε δηλαδή η εκπομπή τηλεοπτικού προγράμματος από την κατοχή του σπάνιου πόρου των συχνοτήτων, άρα και από τις υποχρεώσεις που επιβάλλει η αστική δημοκρατία στις εταιρίες οι οποίες εμπορεύονται την ενημέρωση και την ψυχαγωγία των πολιτών.

Τα παραδοσιακά μας κανάλια, νοούνται πλέον ως «πάροχοι περιεχομένου», νοικιάζουν τις συχνότητες από τους «πάροχους δικτύου» και το μόνο που απαιτείται να έχουν είναι η άδεια προγράμματος από το ήδη παράνομο στη σύνθεση του, Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Μόνο που στην περίπτωση της χώρας μας, μοναδικής σε όλο τον κόσμο όπου οι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί λειτουργούν 22 χρόνια χωρίς επίσημες άδειες λειτουργίας στο αμαρτωλό σύστημα της διαπλοκής, οι ιδιοκτήτες καναλιών είναι και μέτοχοι του «πάροχου δικτύου» που θα παραλάβει τις συχνότητες! Τις οποίες και απαιτούν να πάρουν δωρεάν ή σχεδόν δωρεάν έναντι της ελεύθερης χωρίς πληρωμή τηλεοπτικής υπηρεσίας που θα προσφέρουν στους πολίτες. Και σε αντίθεση με τις εταιρίες τηλεπικοινωνιών που θα πρέπει να πληρώσουν για να πάρουν συχνότητες αφού (σύμφωνα με το ισχύον σκεπτικό και θεσμικό πλαίσιο) θα αναπτύξουν υπηρεσίες επί πληρωμή για τους πολίτες. Όπως το Διαδίκτυο, οι κινητές υπηρεσίες κ.λπ.

Το παραπάνω θεσμικό σχήμα που επιβάλλεται, με παγκόσμιες ντιρεκτίβες και αποφάσεις (το επαναλαμβάνουμε), είναι ήδη αρκετά πολύπλοκο, λειτουργεί όμως τέλεια στη σημαδεμένη, από τα διαπλεκόμενα, αγορά της Ελλάδας. Οι σημαντικές αυτές αλλαγές-δυστυχώς- καθόλου ή ελάχιστα ελήφθησαν υπ’ όψιν από την Αριστερά στο σύνολο της. Δεν μελετήθηκαν, δεν γνωστοποιήθηκαν, δεν μπήκαν στο στόχαστρο κριτικής και ανάλυσης. Επιπλέον, το ίδιο το πολιτικό σύστημα φρόντισε να κάνει τα «δωράκια» του στα πολιτικά κόμματα, φορείς και ιδιοκτήτες ραδιοτηλεοπτικών σταθμών. Έχει εξαιρέσει τα πολιτικά κόμματα από τις, πάσης φύσεως, υποχρεώσεις για την εκπομπή τηλεοπτικών σταθμών, παραχωρώντας τους δωρεάν συχνότητες!